Αντώνης Σαμαράκης - Αρνούμαι

“Τον καιρό του πολέμου είχα μια βεβαιότητα: τον κόσμο που θα ρχότανε υστερ’ από τον πόλεμο. Ήτανε μια βεβαιότητα αυτός ο κόσμος, γιατί είχα κι εγώ — και ποιος δεν είχε; — είχα κι εγώ πιστέψει πως θα ρχότανε αυτός ο κόσμος, ένας κόσμος καινούριος, αλλιώτικος… ένας κόσμος που θα έδινε σ’ όλους τους ανθρώπους ελευθερία και ειρήνη και ψωμί… Άλλα δέν ήρθε… δέν ήρθε αυτός ο κόσμος. Το ξέρουμε όλοι, το νιώθουμε όλοι πώς δέν ήρθε ό,τι είχαμε πιστέψει. Η βεβαιότητα που είχαμε, έγινε σκόνη… Ήρθε η Διάψευση… Τώρα είμαι κι εγώ ένας Διαψευσμένος… […]

Αισθάνομαι νά χει φύγει το χώμα κάτω από τα πόδια μου… Αισθάνομαι να μαι μετέωρος… Νά χω πτωχεύσει κι όμως να εξακολουθώ να συναλλάσσομαι… να εξακολουθώ να συναλλάσσομαι σα να μην έχει τίποτα συμβεί… Αισθάνομαι να χω επιζήσει του θανάτου μου. Αλλά δέν μπορώ να το δεχτώ!.. Δεν μπορώ να το δεχτώ!.. Είναι μια προδοσία, μια αισχρή προδοσία αντίκρυ στους συντρόφους μου πού έδωσαν τη ζωή τους όταν ήταν εδώ ο πόλεμος και η Κατοχή… Αντίκρυ στα εκατομμύρια ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους για να ρθει ένας καινούριος, ένας αλλιώτικος κόσμος… Προδοσία αντίκρυ σ’ όλους αυτούς πού πίστεψαν σ’ αυτόν τον κόσμο που θα ρχότανε ύστερ’ από τον πόλεμο… και πίστεψαν και αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν γι’ αυτόν τον κόσμο… Να συμβιβαστώ τώρα με τον κόσμο που ήρθε πράγματι ύστερ’ από τον πόλεμο, με τον κόσμο που ζούμε σήμερα… είναι βέβαια κι αυτό μια περίπτωση… Άλλα δέν μπορώ!.. Όχι, δέν μπορώ να συμβιβαστώ!.. Δέν μπορώ να εξακολουθώ νά μαι μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο σα να μην έχει συμβεί τίποτα, σα να μη συμβαίνει τίποτα!..”

Ο Αντώνης Σαμαράκης σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε στο Υπουργείο Εργασίας, θέση την οποία εγκατέλειψε μετά την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά. Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής συμμετείχε στην εθνική αντίσταση. Το 1944 συνελήφθη από τους Ναζί και καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά τελικά κατάφερε να αποδράσει. Αντιστασιακή δράση ανέπτυξε και κατά τη δικτατορία. Στη Μεταπολίτευση δημοσίευσε πολλά κείμενα κοινωνικού και πολιτικού περιεχομένου.

Εργάσθηκε ως εμπειρογνώμων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών σε πολλές χώρες για κοινωνικά θέματα και το 1989 ανακηρύχθηκε Πρεσβευτής Καλής Θέλησης της UNICEF για τα παιδιά του κόσμου.

Η πρώτη του ουσιαστική εμφάνιση στο λογοτεχνικό χώρο γίνεται το 1954, με την έκδοση της συλλογής διηγημάτων Ζητείται ελπίς. Είχαν προηγηθεί δημοσιεύσεις ποιημάτων στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Πρόκειται για έναν από τους περισσότερο μεταφρασμένους έλληνες πεζογράφους καθώς τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 30 γλώσσες.

Το έργο του Σαμαράκη έχει έντονο το στοιχείο της κοινωνικής καταγγελίας και αντικατοπτρίζει τις προσωπικές του ανησυχίες για το παρόν και το μέλλον της σύγχρονης κοινωνίας. Χρησιμοποίησε απλή γλώσσα και μη επιτηδευμένο ύφος, και προσέγγισε τα θέματά του από μια έντονα ανθρωποκεντρική γωνία. Το έργο του είναι μια μαρτυρία για την τραγωδία του ολοκληρωτισμού, για την απουσία της ελευθερίας και τη μάχη που δίνουν οι άνθρωποι για να την αποχτήσουν.

Ο Αντώνης Σαμαράκης έφυγε στις 8 Αυγούστου του 2003. Σύμφωνα με επιθυμία του, το σώμα του δωρήθηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για έρευνες των φοιτητών της Iατρικής Σχολής.

Αντώνης Σαμαράκης - Αρνούμαι